Κέτερλε, Βόλφγκανγκ

(Wolfgang Ketterle, Χαϊδελβέργη 1957 –). Γερμανός φυσικός. Το 1976 ξεκίνησε τις σπουδές του στο πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης και μετακινήθηκε στο τρίτο έτος στο τεχνικό πανεπιστήμιο του Μονάχου, από το οποίο και αποφοίτησε. Ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στην πειραματική φυσική, με θέμα την ανάλυση των ιχνών των ημιαγωγών μέσω της χρήσης φασματοσκοπίας λέιζερ· όμως, οι δυσκολίες του συγκεκριμένου εγχειρήματος τον έστρεψαν στην βασική φασματοσκοπία μικρών μορίων. Πραγματοποίησε πειράματα διέγερσης ουδέτερων μορίων με μεταφορά φορτίου σε μια δέσμη ιόντων μεγάλης μάζας, κατορθώνοντας έτσι να προκαλέσει σχεδόν καθαρά φθορίζοντα φάσματα τριατομικού υδρογόνου. Μετά την ολοκλήρωση του διδακτορικού του (1986) επέστρεψε στο πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης και εργάστηκε στον τομέα της φυσικής χημείας, στη διαγνωστική των καύσεων με ακτίνες λέιζερ. Το 1990 μετακόμισε στο πανεπιστήμιο ΜΙΤ της Μασαχουσέτης, συνεχίζοντας αυτή τη φορά την έρευνα στο πεδίο της ψύξης και της παγίδευσης ατόμων με ακτίνες λέιζερ. Το 2001 μοιράστηκε με τους Έρικ Κόρνελ και Κάρλ Βίμαν το βραβείο Νόμπελ φυσικής για το επίτευγμα της συμπύκνωσης κατά Μποζ-Αϊνστάιν των αλκαλικών ατόμων στα αραιά αέρια, καθώς και για τις πρώτες θεμελιώδεις μελέτες των ιδιοτήτων των συμπυκνωμάτων. Το 1995 οι τρεις επιστήμονες επιβεβαίωσαν πειραματικά τη θεωρία των Μποζ και Αϊνστάιν, με άτομα νατρίου και ρουβιδίου σε θερμοκρασία 20 nΚ (νανοκέλβιν) πάνω από το απόλυτο μηδέν. Ο Γερμανός νομπελίστας φυσικός Βόλφγκανγκ Κέτερλε (φωτ. ΑΠΕ).